[73] นวเม สาตสุขนฺติ ตีสุ ฌาเนสุ สุขํฯ อุเปกฺขาสุขนฺติ จตุตฺถชฺฌานสุขํฯ
[74] ทสเม สมาธิสุขนฺติ อปฺปนํ วา อุปจารํ วา ปตฺตสุขํฯ อสมาธิสุขนฺติ ตทุภยํ อปฺปตฺตสุขํฯ
[75] เอกาทสเม สปฺปีติการมฺมณนฺติ สปฺปีติกํ ฌานทฺวยํ ปจฺจเวกฺขนฺตสฺส อุปฺปนฺนสุขํฯ นิปฺปีติการมฺมเณปิ เอเสว นโยฯ ทฺวาทสเมปิ อิมินาว อุปาเยน อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ
[77] เตรสเม รูปารมฺมณนฺติ รูปาวจรจตุตฺถชฺฌานารมฺมณํ, ยํกิญฺจิ รูปํ อารพฺภ อุปฺปชฺชนกํ วาฯ อรูปารมฺมณนฺติ อรูปาวจรชฺฌานารมฺมณํ, ยํกิญฺจิ อรูปํ อารพฺภ อุปฺปชฺชนกํ วาติฯ
สุขวคฺโค ทุติโยฯ
(8) 3. สนิมิตฺตวคฺควณฺณนา
[78-79] ตติยสฺส ปฐเม สนิมิตฺตาติ สการณาฯ ทุติยาทีสุปิ เอเสว นโยฯ นิทานํ เหตุ สงฺขาโร ปจฺจโย รูปนฺติ สพฺพานิปิ หิ เอตานิ การณเววจนาเนวฯ
[84] สตฺตเม สเวทนาติ ปจฺจยภูตาย สมฺปยุตฺตเวทนาย สติเยว อุปฺปชฺชนฺติ, นาสตีติ อตฺโถฯ อฏฺฐมนวเมสุปิ เอเสว นโยฯ
[87] ทสเม สงฺขตารมฺมณาติ ปจฺจยนิพฺพตฺตํ สงฺขตธมฺมํ อารมฺมณํ กตฺวาว อุปฺปชฺชนฺติฯ โน อสงฺขตารมฺมณาติ อสงฺขตํ ปน นิพฺพานํ อารพฺภ น อุปฺปชฺชนฺติฯ น โหนฺตีติ มคฺคกฺขเณ น โหนฺติ นาม, ผเล ปตฺเต นาเหสุนฺติฯ เอวเมเตสุ ทสสุปิ ฐาเนสุ ยาว อรหตฺตา เทสนา เทสิตาติฯ
สนิมิตฺตวคฺโค ตติโยฯ
(9) 4. ธมฺมวคฺควณฺณนา
[88] จตุตฺถสฺส ปฐเม เจโตวิมุตฺตีติ ผลสมาธิฯ ปญฺญาวิมุตฺตีติ ผลปญฺญาฯ
[89] ทุติเย ปคฺคาโหติ วีริยํฯ อวิกฺเขโปติ จิตฺเตกคฺคตาฯ
[90] ตติเย นามนฺติ จตฺตาโร อรูปกฺขนฺธาฯ รูปนฺติ รูปกฺขนฺโธฯ อิติ อิมสฺมิํ สุตฺเต ธมฺมโกฏฺฐาสปริจฺเฉทญาณํ นาม กถิตํฯ
[91] จตุตฺเถ วิชฺชาติ ผลญาณํฯ วิมุตฺตีติ ตํสมฺปยุตฺตา เสสธมฺมาฯ
[92] ปญฺจเม ภวทิฏฺฐีติ สสฺสตทิฏฺฐิฯ วิภวทิฏฺฐีติ อุจฺเฉททิฏฺฐิฯ ฉฏฺฐสตฺตมานิ อุตฺตานตฺถาเนวฯ
[95] อฏฺฐเม โทวจสฺสตาติ ทุพฺพจภาโวฯ ปาปมิตฺตตาติ ปาปมิตฺตเสวนภาโวฯ นวมํ วุตฺตวิปริยาเยน เวทิตพฺพํฯ
[97] ทสเม ธาตุกุสลตาติ อฏฺฐารส ธาตุโย ธาตูติ ชานนํฯ มนสิการกุสลตาติ ตาสํเยว ธาตูนํ อนิจฺจาทิวเสน ลกฺขณตฺตยํ อาโรเปตฺวา ชานนํฯ
[98] เอกาทสเม อาปตฺติกุสลตาติ ปญฺจนฺนญฺจ สตฺตนฺนญฺจ อาปตฺติกฺขนฺธานํ ชานนํฯ อาปตฺติวุฏฺฐานกุสลตาติ เทสนาย วา กมฺมวาจาย วา อาปตฺตีหิ วุฏฺฐานชานนนฺติฯ
ธมฺมวคฺโค จตุตฺโถฯ